IRẸMỌLẸKUN

Ọkan lara awọn aṣa ilẹ Yoruba ti igbalode ti gba lọwọ wa ni irẹmọlẹkun (rirẹ ọmọ lẹkun), eyi ni pipẹtu si inu ọmọ to ba n sunkun agaga ọmọ ọwọ. O ṣẹni laaanu pe aṣa yi wa lara awọn aṣa to ti n di igbagbe nitori ọlaju. Ni ode oni, ọpọ iya la ma roju koko ni kete ti ọmọ wọn ba n sunkun, omiran a ma bere lọwọ ọmọ ti ko mọ nkan pe ‘ṣe bi o ṣẹ jẹun tan ni?’, ọpọ a ti ẹ ma bi ọmọ naa ohun to n ṣe bii ki ọmọ da lohun. Ọpọ nnkan ni ọmọ to n sunkun le fẹ; bii ki ebi ma pa, ko fẹ sun ati bẹẹ bẹẹ lọ. 

Irẹmọlẹkun jẹ ọna kan gboogi lati jẹ ki ọmọ dakẹ igbe, ọpọlọpọ igba si ni wọn maa n lo o lati jẹ ki ọmọsun-un. Ọna meji la le gba rẹ ọmọ lẹkun; Oriki ati Orin. Awọn ọna meji yi lo maa n ṣiṣẹ bi idan.

Oriki ni ilẹ Yoruba wulo fun ọpọlọpọ nnkan, lara wọn ni irẹmọlẹkun. Oriki le jẹ ti idile (baba tabi iya) abi orukọ amutẹrunwa ( aina, ojo, ige...). Ti ọmọ ba n sunkun, ti iya ẹ si ran oriki ẹ lẹnu o di dandan ki o dakẹ igbe to ba jẹ olori gaari. Amọ iya melo lo mọ oriki idile ka to wa so oriki orukọ amutọrun wa.

Awọn orin ti a n lo lati rẹmọlẹkun nilẹ Yoruba pọ jantirẹrẹ, awọn orin yi maa n ni anfani lori awọn ọmọ yatọ si ki wọn dakẹ igbe.Ta ba tẹti si awọn orin irẹmọlẹkun daadaa a ma ṣakiyesi pe o kun fun iwure, ko si si ọrọ odi ninu ẹ rara. Apẹẹrẹ ni;

Ta lo naa o                            

Ẹyẹ ni o

Soko ba o,

Ko salọ o.

Jide nkọ o,

O wa nile o

Ki lo n ṣe o

O n kọle lọ wọ

O n ralẹ lọwọ

Ile alaja melo?

Ile alaja mẹta

O kọ ikan fun mama,

O kọ ikan fun baba,

Oun na mu ri ẹ,

Ẹ le jẹ ka mọ orin irẹmọlẹkun tẹ mọ...